چگونگی عمق‌بخشی تفکر علمی در سازمان‌ها

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

دانشیار علوم سیاسی پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (ع)، قم، ایران

چکیده

سازمان‌های پیشرفته نمادی از رشد تمدنی‌اند. توسعه و پیشرفت هر سازمانی نیازمند نوعی توان مغزافزاری یا به‌عبارتی شیوه‌ای خاص از تفکر جهت تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری است. بررسی چگونگی عمق‌بخشی تفکر علمی در سازمان‌ها هدف اصلی این نوشتار است. مفروض این است که سازمان‌هایی در عصر اطلاعات و دانایی موفق‌اند که تفکر علمی در تمام ساختار و تشکیلات، راهبردها، سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها، مأموریت‌ها، روش‌ها و شیوها تعمیق، توسعه و ارتقا یابد. سؤالات حائز اهمیت در این پژوهش عبارت‌اند از: عمق‌بخشی تفکر علمی چه سطوحی از سازمان‌ها را باید دربرگیرد؟ مهم‌ترین بسترهای زمینه‌ساز برای عمق‌بخشی تفکر علمی در سازمان‌ها کدام‌اند؟ نتیجه اجمالی این تحقیق این است که عمق‌بخشی تفکر علمی از رهگذر بسترسازی در ابعاد زمینه‌ای ساختار سازمانی، که مهم‌ترین و کلیدی‌ترین آن فرهنگ و یادگیری دائمی است، و فراهم‌سازی بسترهای ساختاری و معنایی سازمان حاصل خواهد شد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

How to Deepen Scientific Thinking in Organizations

نویسنده [English]

  • Siamak Bagheri Choukami
Associate Professor of Political Science, Imam Sadiq Institute of Islamic Sciences, Qom, Iran
چکیده [English]

Advanced organizations are symbols of civilizational growth. Development and progress in every organization require a kind of mental power or in other words a specific method of thinking in order to create and make decisions. How to deepen scientific thinking in organizations is the main objective of the present article. It is assumed that in the era of information and knowledge, only organizations are successful which scientific thinking is deepened, developed and promoted in all their structures, strategies, policies, plans, missions, methods and approaches. The significant questions in this research include: Which levels of the organization should deepening scientific thinking cover? What are the most important grounds for deepening scientific thinking in organizations? The result of the present research is that deepening scientific thinking will be achieved by setting the grounds in basic dimensions of organizational structure, in which culture and permanent learning are the most important components, and providing the structural and semantic grounds of the organization.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thinking
  • Knowledge
  • Scientific Thinking
  • Think Tank
ابراهیمی، مهدی (20/11/1386). «عناصر اساسی تولید علم»، روزنامه قدس، ش 5198.
ادیانی، سیدیونس (1392). کانون‌های تفکر، دفتر مطالعات بنیادین حکومتی، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
استیسی، رالف (1387). تفکر استراتژیک و مدیریت تحول، ترجمه مصطفی جعفری و مهزیار کاظمی موحد، تهران، نشر رسا.
اسماعیل‌پور، رضا و همکاران (زمستان 1393). «تسهیم دانش، بررسی نقش عوامل مؤثر بر آن و بهره‌وری سازمان»، فصلنامه مدیریت بهره‌وری، ش 31.
الوانی، سیدمهدی (1386). مدیریت عمومی، تهران، نی.
ایرانزاده، سلیمان (پاییز 1386). «تعیین سبک رهبری و تأثیر آن بر انگیزه کارکنان شرکت پمپیران»، فصلنامه علوم مدیریت، ش 2.
بنیانیان، حسن (4 مهر 1386). فرهنگ سازمانی چیست؟، دسترسی در: http://www.artostanha.ir/Default.aspx?page=630&section=litem&id=6661
باواخانی، آناهیتا (پاییز و زمستان1395). «بررسی تأثیر سرمایه فکری بر مدیریت دانش در سازمان­های دانش‌بنیان (مطالعه موردی: سازمان انرژی اتمی ایران)»، پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، س۶، ش۲.
بخشایش، علیرضا (زمستان 1391). «بررسی مقایسه­ای رابطه بین سبکهای تفکر و راهبردهای یادگیری با عملکرد تحصیلی در میان دانشجویان دختر دانشگاههای دولتی و آزاد یزد»، فصلنامه زن و جامعه، سال 3، ش 4.
بنیادی نائینی، علی (زمستان 1737). «بررسی رابطه بین مؤلفه های فرهنگ یادگیری سازمانی و ایجاد اثربخشی در سازمان با متغیر میانجی نوآوری سازمانی»، فصلنامه پژوهش های مدیریت منابع انسانی، سال 8، ش 4.
بی‌نام (29/12/1387). «اتاق فکر»، روزنامه کیهان.
بی‌نام (1388). «مدیریت دانش؛ محور رشد سازمان‌های پیشرو»، دومین کنفرانس ملی مدیریت دانش.
جلیل‌خانی، بهرام (۱۳۸۴). مدیریت تحول، دسترسی در: http://jalilkhani.blogfa.com/cat-5aspx.
حسینی سرخوش، سیدمهدی (زمستان 1394). «بررسی رفتار تسهیم دانش کارکنان در یک سازمان با فناوری پیشرفته مبتنی بر نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده»، فصلنامه مدیریت نوآوری، س 4، ش 4.
خاکپور، عباس و همکاران (بهار 1388)، «بررسى رابطه فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش در بین اعضاى هیئت علمى»، فصلنامه راهبرد فرهنگ، ش 5.
رابینز، استیفن (۱۳۸۳)، تئوری سازمان، ترجمه سیدمهدی الوانی و حسن دانائی‌فرد، تهران، صفار.
راهداری، علیرضا (1393). اتاق فکر در ده گام، تهران، انتشارات نظری.
رفیع‌پور، فرامرز (1381).موانع رشد علمی ایران و راه‌حل‌های آن، تهران، شرکت سهامی انتشار.
سبحانی‌نژاد، مهدی و همکاران (1385). سازمان یادگیرنده؛ مبانی نظری، الگوهای تحقیق و سنجش، تهران، نشر یسطرون.
سبزواری، ملاهادی (1367). شرح منظومه، تهران، علمیه اسلامیه.
سلجوقی، سیدمحمد (1385) مبانی و اصول سرپرستی، کرمان، خدمات فرهنگی کرمان.
سلاجقه، سنجر و مژگان ناظرى (خرداد ١٣٨٩). «سازمان‌هاى یادگیرنده تفکرى نو در عصر مدیریت»، فصلنامه عصر مدیریت، ش 14.
هاشمیان بجنورد، ناهید و محمدباقر منهاج (بهار 1387). «دانش چیست؟ مرور ادبیات، مقایسه تعاریف‌، ارائه تعریفی جدید»، فصلنامه رهیافت، ش 40.
سیدجوادین، سیدرضا (1385). مدیریت و اصول سرپرستی، تهران، نگاه دانش.
شریعتمداری، علی (1382). روان‌شناسی تربیتی، تهران، امیرکبیر.
شعبانی، حسن (1382). روش تدریس پیشرفته؛ آموزش مهارت‌ها و راهبردهای تفکر، تهران، سمت.
صادقی، حسین و بهروز پورسینا (17/12/1387). «کانون‌های تفکر؛ ابزار تحقق توسعه پایدار»، روزنامه جام جم.
صادقی، حسن (بهار 1389). «مدیریت دانش در سازمان‌های حفاظتی اطلاعاتی»، فصلنامه هادی، ش 27.
علیقلی و منصوره و همکاران (بهار 1390). «نقش مدیریت دانش و سرمایه‌های فکری در کسب مزیت رقابتی»، فصلنامه مدیریت کسب و کار، ش 9.
فرهی بوزنجانی، برزو (1390). توسعه مدیریت، توسعه مدیران: مبانی، تکنیکها و روش‌ها، تهران، دانشگاه جامع امام حسین†.
فریدی، مهرداد (بهار 1396). «مروری بر مفهوم‌شناسی و انواع ساختار سازمانی»، فصلنامه مطالعات حسابداری و مدیریت، ش 1.
فقیه میرزایی، سمیه و محمدرضا غلامیان (زمستان 1378 و بهار 1388). «ارائه چهارچوبی برای انتخاب استراتژی دانش»، فصلنامه مطالعات مدیریت، ش 59.
گودرزی، محمدحسین و همکاران (بهار و تابستان 1391). «ارائه نقشه راه پیاده‌سازی مدیریت دانش دانشگاه نمونه موردی: دانشگاه جامع امام حسین†»، نشریه صنعت و دانشگاه،
س 5، ش 15 و 16.
مطهری، مرتضی (1372). آشنایی با علوم اسلامی، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
مظفر، محمدرضا (1375). المنطق، قم، انتشارات فیروزآبادی.
سخنان مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای بسیج دانشجویی دانشگاه‌های سراسر کشور در تاریخ 31/2/1386.
موسوی سریزدی، سیده‌جمیله (1386). اصول سرپرستی، تهران، ترمه.
میرکمالی، سیدمحمد و صهبا رضائیان (1394). «تأثیر ساختار و فرهنگ سازمانی بر نوآوری»، فصلنامه مدیریت نوآوری، ش 1، بهـار 1394.