تمدن نوین اسلامی؛ از آرمان تا واقعیت

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

مدرس حوزه علمیه قم، قم، ایران

چکیده

مقوله تمدن بالاترین مرحله اجتماع بشری است که نقطه اوج تلاش انسان برای دستیابی به زندگی بهتر و پیشرفت همه‎جانبه را نشان می‎دهد. تمدن‎ها دو جنبه دارند: جنبه زیربنایی که عرصه فکر و جهان‎بینی و اندیشه حاکم بر تمدن است؛ جنبه روبنایی که شامل حوزه سخت‎افزار مانند صنعت، اقتصاد، سیاست و هنر و معماری است، و حوزه نرم‎افزار که دربرگیرنده نحوه سبک زندگی و روابط انسانی می‎باشد. همچنین ازآنجاکه جنبه روبنایی تابع جنبه زیربنایی است، می‎توان تمدن‎ها را بر اساس جنبه زیربنا، یعنی جهان‎بینی، بر دو گونه قسمت کرد: تمدن توحیدی و تمدن الحادی. البته اندیشمندان غربی در تلاش‎اند مفهوم تمدن توحیدی را به بهانه ناکارآمدی دین و معنویت، امری تخیلی و دور از واقعیت نشان دهند. آنان برای اثبات مدعای خود، به دوره حاکمیت کلیسا بر اروپا استناد کرده‎اند. درمقابل دیدگاه «تمدن نوین اسلامی» درصدد است با به‎تصویر کشیدن دین واقعی که بر پایه توحید است، نگاه غربی‎ها را به‎چالش کشاند. برتری تمدن توحیدی در امتداد دادن توحید در همه عرصه‎های زندگی بشری است. توحید در تمدن توحیدی تنها اندیشه و باور قلبی فرد نیست که در مرحله نظر و انتزاع باقی بماند، بلکه باور توحیدی مسئولیت‎آور است و تکلیف روابط اجتماعی و سبک زندگی، حکومت، اقتصاد، سیاست، هنر و معماری، و حتی علم را مشخص می‎کند. نگاه به انسان در تمدن توحیدی، بر اساس فطرت پاک توحیدی است، نه معیارهای محدود نژاد و زبان و اقلیم. اما با وجود این نگاه وسیع به انسان، موضع تمدن توحیدی در برابر طاغوت‎ها و سردمداران جبهه استکبار که اندیشه انسان‎ها را به‎اسارت کشانده‎اند، مبارزه همه‎جانبه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

New Islamic Civilization; From ideal to Reality

نویسنده [English]

  • Sayyed Farid Mavalizadeh
Lecturer at Qom Seminary, Qom, Iran
چکیده [English]

The category of civilization is the highest stage of human society, which shows the culmination of human efforts to achieve a better life and all-round progress. Civilizations have two aspects: the underlying aspect that is the field of thought, worldview and thought that governs civilization; The superstructure aspect, which includes the hardware field such as industry, economics, politics, art and architecture, and the software field, which includes lifestyle and human relations. Also, since the superstructure aspect is a function of the infrastructure aspect, civilizations can be divided into two types based on the infrastructure aspect, ie worldview: monotheistic civilization and atheistic civilization. Of course, Western thinkers are trying to show the concept of monotheistic civilization under the pretext of the inefficiency of religion and spirituality, something imaginary and far from reality. To cite their claim, they cite the period of the Church's rule over Europe. Contrary to the view of the "new Islamic civilization", it seeks to challenge the Western view by portraying the true religion based on monotheism. The superiority of monotheistic civilization is in extending monotheism in all areas of human life. Monotheism in a monotheistic civilization is not the only thought and heart belief of a person that remains in the stage of thought and abstraction, but monotheistic belief is responsible and determines the task of social relations and lifestyle, government, economy, politics, art and architecture, and even science. Does. The view of man in a monotheistic civilization is based on the pure nature of monotheism, not on the limited criteria of race, language and climate. But despite this broad view of man, the position of the monotheistic civilization is a comprehensive struggle against the tyrants and the leaders of the arrogant front who have captured the minds of human beings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Modern Islamic civilization
  • monotheistic civilization
  • atheistic civilization
  • extension of wisdom
  • lifestyle
بیانات آیت الله خامنه­ای، دسترسی در :www.Khamenei.ir.
ابن خلدون، عبدالرحمن (1391). مقدمه ابن خلدون، ترجمه محمد پروین گنابادی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
آشوری، داریوش (1383). دانشنامه سیاسی، تهران، مروارید.
بابائی، پرویز (1390). فرهنگ اصطلاحات فلسفه، تهران، نگاه.
توین‎بی، آرنولد (1380). تاریخ تمدن، ترجمه یعقوب آژند، تهران، مولی.
خسروپناه، عبدالحسین (1392). «اسلام و مدرنیته»، فصلنامه کلام اسلامی، س 22، ش 86، تابستان، ص 125-140.
دورانت، ویل (1337). تاریخ تمدن، ترجمه احمد آرام، تهران،علمی و فرهنگی.
طباطبائی، سیدمحمد حسین (1371). المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
عظیمی آرانی، حسین (1393). اقتصاد ایران: توسعه، برنامهریزی، سیاست و فرهنگ، تهران، نشر نی.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی، ترجمه علی‎اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه،
گردر، لوستین (1397). دنیای صوفی، ترجمه شرمین نظربیگی، تهران، آتیسا.
لوبون، گوستاو (1378). تمدن اسلام و عرب، ترجمه سیدمحمد فخر داعی گیلانی، افراسیاب.
مطهری، مرتضی (1395). مجموعه آثار (جامعه و تاریخ)، تهران، صدرا.
ـــــــــــ . مجموعه آثار (علل گرایش به مادیگری)، تهران، صدرا.
ـــــــــــ . مجموعه آثار (وحی و نبوت)، تهران، صدرا.