بازشناسی انسان و کاربست تمدنی آن با تأکید بر روایات اصول کافی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی، گرایش تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه شهید بهشتی

2 استادیار دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشیار دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

جایگاه انسان در نظام فکری هر مکتبی مسئله ای است که معیار و میزان در تعیین سمت وسوی تمدن و نیز تولید فراورده های تمدنی در آن مکتب قرار می گیرد. در جهت مقابل، عدم تبیین صحیح حقیقت انسان به عنوان مبانی انسان شناختی یا کم توجهی به چنین تبیینی، موجب تسلط فکری دیگران و عدم استقلال و تبدیل آن مکتب به پیرو مکاتبی خواهد بود که تعریف از ماهیت انسانرا عهده دار باشند.
در پژوهش حاضر، با بررسی روایات اصول کافی، با روش تحلیلی  تبیینی و ،«؟ حقیقت انسان در افق تمدنی اسلام چیست » با اصل قرار دادن این مسئله که برخی امور که می تواند به عنوان حقیقت انسان مبنای انسان شناختی اسلام باشد مملوک و مخلوق الهی » بررسی شد. یافته ها نشانگر آن است که چهار حقیقت از متغیرهای اصلی « اصالت روح » و « فطرت الهی » ،« فقر ذاتی » ،« بودن انسان در تعریف انسان و ماهیت حقیقی اوست که بدون توجه به این حقایق، تمدن پیشِ رو تمدن اسلامی نخواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Recognition of Man and its Civilizational Application, Emphasizing the Narrations of Al-kafi

نویسندگان [English]

  • hadi kazemzadeh mazrae 1
  • Ali Ghasemi 2
  • Esmaeel Darabkolai 3
  • Abbas Ahmadvand 3
1 PhD student in Islamic education, majoring in Islamic history and civilization, Shahid Beheshti University
2 Assistant Professor, Faculty of Theology and Religions, Shahid Beheshti University
3 Associate Professor, Faculty of Theology and Religions, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

In the intellectual system of any school, the status of human being is an issue which is the criterion and measure in that school to determine the direction of civilization and the production of civilized products. On the other hand, the lack of proper clarification of human reality as an anthropological principles or the lack of attention to such a clarification will lead to the intellectual domination of others as well as independence. It will also convert the school as an adherent of schools which assume the responsibility of defining human nature.
In this study, by examining the narrations of Al-kafi, using analyticalexplanatory method and putting the emphasis on this issue: “What is the reality of man on the horizon of Islamic civilization?”, some issues as the human reality that can serve as the anthropological principle of Islam have been analyzed. The findings indicate that the four realities of “being creature of God”, “innate need”, “divine nature” and “originality of the soul” are the main variables in defining man and his real nature and without considering these realities, the coming civilization will not be the Islamic civilization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Man
  • Anthropology
  • Reality of Human
  • Making Civilization
  • Civilization maker principles
  • Osul e Al-kafi
قرآن کریم
نهج البلاغه
ابن بابویه، محمد بن على، کمال الدین و تمام النعمه، مصحح: علی اکبر غفارى، تهران، اسلامیه، 1395ق، چاپ دوم
ابن شعبه حرانى، حسن بن على‏، تحف العقول‏، مصحح: علی اکبر غفارى، قم، جامعه مدرسین‏، 1404ق، چاپ دوم
اسکندری، محمد حسین، مبانی اندیشه سیاسی در اسلام(ج1)، مبانی هستی شناختی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه 1393
ایزوتسو، توشیهیکو، خدا وانسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، تهران، سهامی انتشار، 1381
جوادی‌آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن‌کریم، قم: مرکز نشر اسراء، 1388
جوادی‌آملی، عبدالله، حق و تکلیف در اسلام، قم: نشر اسراء، 1385
حلاج، حسین بن منصور، دیوان الحلاج (کتاب الطواسین)، مصحح: عیون السود، محمد باسل، بیروت، دار الکتب العلمیة، 2002م، چاپ دوم.
ساداتی نژاد، سید مهدی، «بررسی مقایسه ای مبانی معرفت شناختی در نظریه مردم سالاری دینی و نظریه دمکراسی مشورتی با تاکید بر دیدگاه امام خمینی (ره) و یورگن هابرماس»، جستارهای سیاسی معاصر، سال هفتم، شماره سوم، پاییز 95
سایت دفتر مقام معظم رهبری، بیانات
شاکرین، حمیدرضا، «مبانی خداشناختی و فهم و معرفت دینی »، قبسات، سال سیزدهم، پاییز 1387
صافی گلپایگانی، لطف الله، پیامهای مهدوی، بارگذاری شده در سایت معظم له.
صدر الدین شیرازى، محمد بن ابراهیم، شرح أصول الکافی، مصحح: محمد خواجوى، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى ، 1383 ش.
طباطبایى، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمى للمطبوعات، 1403 ق، چاپ پنجم
فیض کاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام أمیرالمؤمنین على علیه­السلام‏، ‏1406ق.
قزوینى، ملا خلیل بن غازى، صافى در شرح کافى، مصحح: محمد حسین درایتی و حمید احمدى جلفایى، قم، دارالحدیث، 1387
کلینى، محمد بن یعقوب، أصول الکافی، مصطفوى، سید جواد، تهران، کتاب فروشى علمیه اسلامیه، 1369 ش.
مازندرانى، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی-الأصول و الروضة، مصحح: ابوالحسن شعرانى، تهران، المکتبه الاسلامیه، 1382 ق.
مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، بی تا