بررسی کیفیت انس با قرآن در تحقق جامعه قرآنی تمدن‌‌ساز از نگاه مقام معظم رهبری

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ و معارف انقلاب اسلامی و دفاع مقدس دانشکده علوم اجتماعی و فرهنگی دانشگاه جامع امام حسین(,ع)، تهران، ایران

2 پژوهشگر علوم قرآن و حدیث دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

چکیده

قرآن کریم حاوی رهنمودها و فرامینی است که پیاده‌ سازی آن‌ها در جامعه نیازمند طی مراحلی است تا در نهایت بتوان با طی مراحل از عینیت جامعه قرآنی سخن به میان آورد. با توجه به دیدگاه مقام معظم رهبری با شکل گیری جامعه قرآنی علاوه بر اینکه بسیاری از مسائل و گرفتاری‌های موجود در جامعه به راحتی حل می‌ شود؛ یکی از حلقه ­های تمدن اسلامی نیز شکل می­ گیرد. همچنین برای تحقق چنین جامعه‌ای باید نهضت انس دائمی با قرآن صورت گیرد؛ از همین رو در بیانات خود همواره از لزوم حاکمیت قرآن در جامعه سخن به میان آورده‌اند و به فراخور همین امر مراحلی را برای انس با قرآن در راستای به وجود آمدن جامعه قرآنی ذکر می­ کنند. این تحقیق با روش گردآوری کتابخانه ­ای و اسنادی ضمن استخراج بیانات مقام معظم رهبری با استفاده از روش داده بنیاد و تحلیل محتوا به تبیین مراحل انس با قرآن در نظر ایشان پرداخته است. نتیجه آن شد که از دیدگاه معظم له برای حاکمیت مطلق قرآن بر جامعه طی چهار مرحله ضروری است؛ آشنایی با قرآن کریم؛ خواندن قرآن؛ تأمل و تدبر در قرآن و در نهایت عملی سازی مراحل قبل که منجر به تحقق جامعه قرآنی تمدن ساز می‌ گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the Quality of Intimacy with the Qur'an in the Realization of the Civilization-Creator Quranic Society from the Perspective of the Supreme

نویسندگان [English]

  • Sayyed Mahdi Mousavinia 1
  • Saeed Jalilian 2
1 Assistant Professor, Department of History and Education of the Islamic Revolution and Sacred Defense, Faculty of Social and Cultural Sciences, Imam Hossein University
2 Researcher of Qur'an and Hadith Sciences, Imam Hossein University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The Holy Quran contains guidelines and commands that needs to be implemented in the society in some stages so that in the end, after passing the steps, the objectivity of the Quranic society can be discussed. According to the Supreme Leader, with the formation of the Qur'anic society, in addition to the fact that many of the problems and difficulties in the society are easily solved, one of the circles of Islamic civilization is also formed. Also, for the realization of such a society, there must be a movement of permanent intimacy with the Qur'an. Therefore, in his speeches, the Supreme Leader has always spoken about the necessity for Qur'anic sovereignty in society, and accordingly, he mentions the steps to become intimate with the Qur'an in order to create a Qur'anic society. Through library and documentary research this study has explained the steps of intimacy with the Qur'an in his opinion after extracting the statements of the Supreme Leader through grounded theory and content analysis method. It was concluded that from his point of view, it is necessary for the absolute Qur'anic sovereignty over society to pass four stages: Familiarity with the Holy Qur'an:Reciting the Qur'an; Reflection and Contemplation on the Qur'an; And finally, the implementation of the previous steps that lead to the realization of the civilizationcreator Qur'anic society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Supreme Leader
  • Quranic Society
  • Quranic Sovereignty
  • Intimacy with the Quran
  • Contemplation on the Quran
قرآن کریم
ابن سیده، على بن اسماعیل (1421 ق). المحکم و المحیط الأعظم، بیروت: دار الکتب العلمیة، جلد 8 و 9.
ابن فارس، احمد بن فارس (1404 ق). معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، جلد 1.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412 ق)، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دار القلم.
زمخشرى، محمود بن عمر( 1979 م).  أساس البلاغة، اول، بیروت، دار صادر.
علاءالدین، سید محمدرضا (1383). «راهکارهای قرآن گرایی و قرآن مأنوسی از منظر مقام معظم رهبری»، مجله کوثر، شماره 11 و 12، ص 11-17.
شاکر، محمدکاظ، ( 1382). مبانى و روش‌های تفسیرى، اوّل، ‏قم‏: مرکز جهانى علوم اسلامى‏.
شفیعی، احمد (1387). «مهجوریت قرآن در نظام آموزشی و راههای برون رفت از آن از دیدگاه مقام معظم رهبری»،  مجله پیام، شماره 91، ص 32-50.
قرشى، على اکبر (1371). قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیه‏، جلد1.
طباطبائی، سیدمحمدحسین (1417 ق). المیزان فی تفسیر القرآن، پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی، جلد 13.
طریحى، فخرالدین بن محمد،( 1375)، مجمع البحرین، تهران، مرتضوی، جلد 3.
عباس‏نژاد، محسن (1384). قرآن، روانشناسى و علوم تربیتى، مشهد، بنیاد پژوهشهاى قرآنى حوزه و دانشگاه.
عبدالفتاح الخالدى، ‏صلاح (1424 ق). مفاتیح للتعامل مع القرآن،‏ دمشق، دار القلم‏.
محمدعلی نژاد عمران (1394). «تدبر در فهم قرآن»، سراج منیر، سال 6، شماره 20، ص 149-173.
مدنى، علی‌خان بن احمد ( 1384). الطراز الأول والکناز لما علیه من لغة العرب المعول، مشهد، موسسة آل البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث، جلد 7.
مصباح یزدى محمدتقی (1380).  ‏قرآن‏شناسى، دوم‏، قم، موسسه آموزشى و پژوهشی امام خمینى، جلد 2‏.
نوربخش، وحید رضا (1386). «آرمان شهر قرآنی(بحثی درباره ویژگی­های جامعه قرآنی)»، مجله حدیث زندگی، آذر و دی، شماره 38، ص 22-28.
بیانات و مکتوبات مقام معظم رهبری:
 (26/ 01/ 1363) بیانات در چهارمین کنگره‏ى بین‏المللى نهج‏البلاغه.
(04/ 12/ 1368) سخنرانى در دیدار با قاریان چهل کشور جهان و جمعى از روشن‏ضمیران، در سالروز بعثت رسول اکرم (ص).
(10/ 01/ 1369) خطبه‏هاى نماز جمعه‏ى تهران.
(29/ 06/ 1369) سخنرانى در دیدار با فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامى و رؤساى دفاتر نمایندگى ولی‌فقیه در این نهاد.
(16/ 10/ 1369) بیانات در دیدار با اعضاى شوراى فرهنگى، اجتماعى زنان.
(22/ 01/ 1370) مقام معظم رهبری، بیانات در دیدار با قاریان قرآن: شعبان عبد العزیز صیاد، محمود صدیق منشاوى.
 (11/ 10/ 1370) سخنرانى در اجتماع بزرگ مردم بوشهر
(17/ 11/ 1370) سخنرانى در مراسم اختتامیه‏ى هشتمین دوره‏ى مسابقات بین‏المللى حفظ و قرائت قرآن کریم
(27/ 11/ 1370) بیانات در مراسم تودیع با قاریان مصرى: شحات محمد انور و سید متولى عبد العال.
(13/ 12/ 1370) بیانات در دیدار با اعضاى «گروه ویژه» و «گروه معارف اسلامى» صداى جمهورى اسلامى ایران.
 (15/01/1371) بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی.
(05/ 11/ 1371) بیانات در جلسه اختتامیه مسابقات قرائت قرآن.
(17/ 12/ 1371) بیانات در دیدار جمعى از قاریان.‏
(13/ 12/ 1372) بیانات در خطبه‏هاى نماز جمعه تهران 21 رمضان 1414.
(04/ 06/ 1373) بیانات در دیدار کارگزاران و مسئولان نظام و مهمانان کنفرانس وحدت اسلامى.
(21/ 06/ 1373) بیانات در آغاز بکار دهمین گردهمایى سراسرى ائمه جمعه.
(10/ 10/ 1373) بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام به مناسبت عید مبعث.
 (14/ 10/ 1373) بیانات در مراسم اختتامیه‏ى مسابقات قرائت قرآن
(18/ 07/ 1377) گفت و شنود به مناسبت میلاد حضرت فاطمه‏ى زهرا (سلام‏الله‏علیها).
(01/ 09/ 1377) بیانات در مراسم اختتامیه‏ى پانزدهمین دوره‏ى مسابقات قرآن‏.
(۲۲ /۲ / 1378) بیانات مقام معظم رهبری در دیدار دانشجویان شرکت کننده در مسابقات قرآن.
(22/ 08/ 1378) بیانات در دیدار فرماندهان و گروه کثیرى از پاسداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامى به مناسبت«روز پاسدار»
(09/ 08/ 1379) سخنرانى در مراسم اختتامیه‏ى مسابقات حفظ و قرائت قرآن کریم.
 (27/10/1379)ییانات مقام معظم رهبری در دیدار با وزیر آموزش و پرورش و شورای تدوین کتاب‌های درسی.
 (28/ 06/ 1380) بیانات در دیدار جمعى از حافظان و قاریان قرآن نونهال و نوجوان کشور
(6/10/1380 ) بیانات رهبری در دیدار مسوولان نهضت سود آموزی.
(06/ 08/ 1383) بیانات در دیدار مسئولان نظام
(08/ 06/ 1384) بیانات در دیدار اعضاى هیئت دولت.
(14/ 07/ 1384) بیانات در دیدار قاریان قرآن کریم‏.
(17/ 07/ 1384) بیانات در دیدار اعضاى هیئت دولت.
( 17/ 07/ 1384) بیانات در دیدار اعضاى هیئت دولت
 (04/ 07/ 1385) بیانات در دیدار قاریان شرکت کننده در بیست و سومین مسابقات بین‌‌المللی قرآن.
(20/ 08/ 1385) بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در دیدار مشترک نظامى استان سمنان.
 (17/ 01/ 1386) بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در دیدار کارگزاران نظام
(22/ 06/ 1386) بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در دیدار با قاریان قرآن.
(27/ 05/ 1387) دیدار اقشار مختلف مردم در روز نیمه‏ى شعبان‏.
(17/ 09/ 1387) پیام رهبر معظم انقلاب به کنگره عظیم حج
(03/ 05/ 1388) بیانات در دیدار شرکت‏کنندگان مسابقات قرآن‏.
(24/ 04/ 1389) بیانات در دیدار قاریان قرآن.
(03/ 03/ 1390) بیانات در دیدار جمعى از شاعران و ذاکرین اهل بیت (ع).
(14/ 04/ 1390) بیانات در دیدار شرکت‏کنندگان در مسابقات قرآن
(11/ 05/ 1390) بیانات در دیدار قاریان، حافظان و اساتید قرآنى.
(09/ 06/ 1390)  خطبه‌های نماز عید سعید فطر.
(24/ 07/ 1390) بیانات در دیدار دانشجویان کرمانشاه.
(24/ 03/ 1391) بیانات در دیدار نمایندگان مجلس نهم
(04/ 04/ 1391) بیانات در دیدار شرکت‏کنندگان در مسابقات بین‏المللى قرآن کریم‏
(31/ 04/ 1391) بیانات در محفل انس با قرآن.
 (01/ 09/ 1391) بیانات در دیدار جمعى از بسیجیان و فعالان طرح«صالحین»
(19/ 04/ 1392) بیانات در محفل انس با قرآن در روز اول ماه مبارک رمضان 1434.
(13/ 03/ 1393) بیانات در دیدار شرکت کنندگان در سى‏ویکمین دوره‏ى مسابقات بین‏المللى قرآن کریم.
(06/ 09/ 1393) بیانات در دیدار اعضاى مجمع عالى بسیج مستضعفین به مناسبت هفته‏ى بسیج
 (28/ 03/ 1394) بیانات در محفل انس با قرآن در اولین روز ماه مبارک رمضان 1436 در حسینیه‏ى امام خمینى رحمه‏الله.
(26/ 06 /1396) بیانات در مراسم دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی.